Spanje kent heel wat katholieke feestdagen. De Semana Santa is zonder twijfel de meest
belangrijke religieuze viering van het jaar. In de heilige week voor Pasen wordt
het lijden van Christus herdacht. Wat opvalt zijn de vele processies dan waarin
mensen lopen getooid met puntkappen. De zogeheten de ‘capiroten’ of ‘capuces’
of ‘capuchones’. Een gebruik dat doet denken aan de KKK, maar het gebruik staat
er totaal los van.
De traditie van de capiroten stamt uit de tijd van de
Spaanse Inquisitie. Als straf moesten mensen die door het Tribunaal waren
veroordeeld een geel gewaad dragen - saco benedito, ook wel gezegend gewaad
genoemd - dat hun borst en rug bedekte. Daarbij moesten ze ook een van papier
gemaakte kegel op hun hoofd dragen met verschillende tekens erop, verwijzend
naar het soort misdaad dat ze hadden gepleegd.
Eeuwen later namen cofrades (mensen aangesloten bij
katholieke broederschappen) en Nazareners dat gebruik over om bij de paasprocessies
hun status als boetelingen te symboliseren. Vandaag duidt de capirote nog
steeds op de intentie van de drager om door boetedoening dichter bij God te
komen. De puntkap bedekt het gezicht en verhult zo de identiteit van de
penitentes, degene die spijt heeft van zijn zonde.
De Semana Santa is een groots religieus feest dat voornamelijk in Andalusië uitbundig
gevierd wordt. Als je tijdens de vele processies mensen met capiroten ziet lopen
in de optocht, weet dan dat het geen rechtse rakkers zijn, maar aanbidders die
boete doen.
Het dragen van een puntkap als straf is een gebruik dat ook in onze contreien gekend is. Getuige? Beelden uit begin vorige eeuw waar schoolkinderen een ezelsmuts dragen …
